RƯỢU SAKE – NÉT VĂN HÓA ẨM THỰC CỦA NGƯỜI NHẬT BẢN
Sake là loại rượu truyền thống của người Nhật. Xuất hiện từ khoảng 2000 về trước. Sake là loại thức uống chuyên dành cho các nghi lễ của Thần Giáo Nhật Bản, dần dần được sản xuất để tiêu dùng và xuất khẩu đi các nước. Hiện nay, Sakê là một trong những sản phẩm nông nghiệp của Nhật Bản được sản xuất và tiêu thụ trong nước và xuất khẩu.
Không như nhiều người lầm tưởng, rượu Sake hoàn toàn không có dính dáng gì với cây Sakê, một loại cây cùng họ với mít mọc rãi rác khắp Việt Nam. Nguyên liệu để làm rượu Sake là gạo, mốc vàng, men bia và nước, cách làm cũng tương tự như cách làm rượu của người Việt Nam. Việc lựa chọn loại gạo, men, nguồn nước, cách ủ… là yếu tố quyết định đối với chất lượng của rượu Sake. Mỗi nơi có một bí quyết tạo cho rượu Sake có hương vị đặc trưng. Đến nay, người ta ước tính có khoảng 10.000 loại rượu Sake được sản xuất tại Nhật Bản.
Sake là một phần của các nghi lễ Thần Giáo, trong lễ cưới, cô dâu và chú rễ cùng nhau uống 9 ly rượu Sake như là lời ước nguyện trăm năm. Trong hầu hết các vật dụng để uống rượu Sake đều có hình mặt trăng, là một trong những biểu tượng quan trọng của Thần Giáo. Sake thường được uống trước bữa ăn. Người Nhật Bản thường không ăn các món ăn làm từ gạo nếu trong bữa đã dùng rượu Sake.
Theo truyền thống, khi uống Sake cũng phải cần có vật dụng và nghi lễ riêng. Một nguyên tắc quan trọng khi uống Sake là người uống không tự rót rượu. Thay vì vậy, một người trong bàn rót rượu cho mọi người hay mọi người rót rượu cho nhau. Người rót cầm bình bằng hai tay và người nhận nâng ly bằng một tay, tay kia đỡ nhẹ đáy ly.
Người ta có thể uống Sake ấm, uống nóng hay uống lạnh tuỳ theo khẩu vị hay theo thời tiết, uống riêng hoặc thậm chí có thể pha với nhiều loại thức uống khác như rượu gin, bia, nước ép hoa quả… Điều quan trọng là không có nguyên tắc nào trong việc pha chế hay uống nóng hoặc uống lạnh. Một ngày nào đó bạn bỗng nổi hứng muốn uống Sake pha với rượu Ba Chúc cũng không sao, chưa biết chừng bạn sẽ phát minh ra một cách uống Sake đặt biệt nhất!
SUSHI – MÓN ĂN TRUYỀN THỐNG CỦA XỨ SỞ HOA ANH ĐÀO
Sushi là một món ăn truyền thống của Nhật Bản được làm từ cơm kết hợp với hải sản tươi sống hoặc chín, với rau và với một số gia vị. Sushi có nguồn gốc từ phương pháp bảo quản cá bằng cách ủ vào trong cơm của khu vực Đông Nam Á.
Thứ cơm trộn dấm để làm sushi được gọi là sumeshi hoặc sushimeshi. Loại dấm để nấu thứ cơm này không phải là dấm thông thường mà là dấm có pha chút muối, đường, rượu ngọt mirin, vì thế gọi là dấm hỗn hợp awasesu. Dấm này chuyên dùng để chế biến sushi, nên gọi còn được là sushisu. Cơm nấu xong (nấu không chín hoàn toàn như cơm bình thường) được đổ ra một cái chậu gỗ gọi là tarai rồi trộn dấm vào. Vừa trộn vừa dùng quạt tay quạt cho hơi nóng thoát bớt ra để giữ hương vị của dấm.
Các loại hải sản dùng để làm sushi gọi là tane. Đó có thể là cá ngừ, cá hồng, cá trình, cá cóc, cá thu, tôm (nhất là thứ tôm mà người Nhật gọi là sakuraebi), mực, bạch tuộc, các loại ốc biển, cua biển, v.v
(ST)
