Một quyển sách mới của Kai Hemmerich và , Cá không nhìn thấy nước: Văn hóa quốc gia ảnh hưởng thế nào đến chiến lược doanh nghiệp (Fish Can’t See Water: How National Culture Can Make Or Break Your Corporate Strategy), như là một lập luận phản bác lại quyển sách Thế giới phẳng của Thomas Friedman
Yếu tố văn hóa trong kinh doanh
Đào sâu nghiên cứu vào các thành công và thất bại của nhiều công ty đa quốc gia, tác giả lập luận rằng ngay cả khi toàn cầu hoá ngày càng cao, sự khác biệt giữa các quốc gia vẫn có tác động rất lớn, và cách mà các doanh nghiệp tiếp cận những khác biệt này, cho dù là tiếp cận theo hướng khách hàng hay cấu trúc nội bộ doanh nghiệp, thì đều có thể giúp xây dựng hoặc phá huỷ một tổ chức.
Trong một điểm nhấn đặc biệt của quyển sách, Lewis đã nói về ý nghĩa của nó như sau:“Nếu bạn nghĩ đến tất cả những chú cá trong cùng một thế giới, bạn sẽ hiểu tất cả bọn chúng đều có thể nhìn thấy được mọi thứ ở bên ngoài thế giới ấy, nhưng chúng lại không nhìn thấu được nước.
“Cũng giống như với văn hóa, khi chúng ta đang sống trong nền văn hóa của chúng ta, chúng ta lại không thể thấu hiểu hết được các yếu tố về nó mà người khác có thể thấy được”.
Walmart và thị trường Đức
Cuốn sách cũng cung cấp một số ví dụ về các công ty lớn có những thành công và thất bại tại các thị trường nước ngoài. Một trong những thất bại đó là sự đầu tư của Walmart vào thị trường Đức vào cuối những năm 1990- chiến lược mở rộng thị trường ấy, trên lý thuyết, nó là một ý tưởng hoàn hảo.
Mặc dù Đức là một thị trường giàu tiềm năng, nhưng các hoạt động bán lẻ ở đó đã không thật sự phát triển. Walmart là một công ty lớn, mạnh và không có công ty nào có thể sánh được với nó tại Hoa Kỳ. Tuy nhiên, khi “gã khổng lồ” trong ngành bán lẻ ở Mỹ mua lại hai chuỗi bán lẻ và mở cửa cửa hàng bán lẻ đầu tiên tại Đức, họ khăng khăng là phải làm việc theo “cách của Walmart”. Điều này bao gồm việc cho nhân viên chào đón khách ở cửa với lời chúc “Một ngày tốt lành” bằng tiếng Đức và tuân thủ quy định nghiêm ngặt là luôn luôn mỉm cười.
Nhưng các khách hàng Đức đã không thể chấp nhận được cách thức làm việc đó và kết quả là, Walmart mất trung bình $150 triệu mỗi năm trong tám năm liên tiếp tại thị trường Đức, và nó đã đi đến sự kết thúc vào cuối năm 2006.
Cá không nhìn thấy nước cũng khai thác triệt để là làm thế nào mà các đặc tính văn hóa, bản chất của quốc gia có thể gây ảnh hưởng xấu đến các công ty- đây cũng là một yếu tố mà nhiều nhà phê bình cho rằng các tác giả đã có phần đơn giản hóa vấn đề, dẫn đến những thiếu sót đáng tiếc trong cuốn sách.
Lý giải thất bại của Nokia từ góc độ văn hóa
Hemmerich và Lewis cũng đã chỉ ra sự tăng trưởng nhanh chóng của Nokia và sự xuống dốc của các thế hệ sau bắt nguồn từ những đặc tính tâm lý của người Phần Lan. Khi Nokia vẫn còn dẫn đầu thị trường điện thoại, điều đó là do văn hóa “chăm chỉ, trung thực, gắn bó cùng nhau để vượt qua khó khăn gian khổ và thật sự thấu hiểu nhau trong cảm xúc” của công ty.
Tuy nhiên, khi thị trường tiến hóa, tác giả viết Nokia đã thất bại vì “khuynh hướng tự xét quốc gia” và “sự từ chối gắn bó về mặt cảm xúc”, những thứ đã cô lập hãng này với các khách hàng tiềm năng.
Mặc dù có thể có một phần cốt lõi của sự thật trong các phân tích, các nhà phê chỉ ra rằng cuốn sách chỉ nhấn mạnh về vai trò của các đặc tính văn hóa trong kinh doanh, rõ ràng bỏ qua các yếu tố về kinh tế và chính trị.
Văn hóa trong các vấn đề kinh doanh rất quan trọng, và không có công ty nào dại dột giới thiệu sản phẩm của họ trong một thị trường mới mà không có sự tìm hiểu kỹ lưỡng về văn hóa ở đó. Tuy nhiên, việc phân loại chung về văn hóa như là một hình thức của khoa học, như Cá không nhìn thấy nước cố gắng làm, có lẽ sẽ là một bước tiến quá xa và một trong số đó có thể dẫn đến một loạt sai lầm do quá tin tưởng vào những lời sáo rỗng.
Dịch Thuật SMS là công ty biên phiên dịch chuyên nghiệp có trụ sở tại TP.HCM, cung ứng hơn 20 ngôn ngữ phổ biến và 50 ngôn ngữ hiếm. Chúng tôi tư vấn các giải pháp ngôn ngữ và văn hóa giúp doanh nghiệp tiếp cận thị trường nước ngoài. Gửi yêu cầu báo giá trực tuyến, hoặc gọi số – 0934436040 để biết thêm chi tiết. Kết nối với chúng tôi qua Facebook, Linkedin, G+, Twitter để cập nhật những thông tin có giá trị cho doanh nghiệp của bạn.
